Waalidiinta ay carruurtooda la noolyihiin xaaladda Autism-ka oo bulshada kala kulma aflagaado iyo faquuq
Axad, April, 3, 2022 (HOL) - Maalinta caalamiga ah ee xaaladda Autism-ka ayey ku beegneyd
2-adii bishan, waxaana Hay’adda Caafimaadka Adduunka ee WHO ay sheegtay in qiyaas
ahaan mid kamid ah 160-kii carruur ah ee ku nool adduunka uu qabo xaaladdaas.
Dhibaatada uu sida gaarka ah u leeyahay cudurkan ayaa ah
inuu hakiyo, ama uu dib-u-dhac weyn ku sameeyo korriinka xagga fahamka iyo
hadalka ee carruurta.
Dalalka soo koraya sida Soomaaliya oo kale lagama hayo xog
rasmi ah oo ku saabsan xalaadda Autism-ka.
Hooyo Saamiya Maxamuud Cali iyo Aabe Haashim Ducaale, ayaa
wiil ay dhaleen oo lagu magacaabo Ismaaciil Haashim Ducaale uu la noolyahay
xaaladda Autism-ka. Labadan waalid oo ku nool England ayaa sheegay in dhibka ugu
weyn ay tahay in waalidkii la faquuqay ay dareemaan culeys, kaas oo ku qasbaya
in carruurta ay ku hayaan guryaha, kana lumiyaan waqtigii ay wax ku baran
lahaayeen.
Hooyo Saamiya waxaa ay sheegtay in markii ugu horreysay ay
fahantay heerka ay gaarsiisantahay xaalada lagu sheegay curudkeeda, kaddib
markii ay telefeshinka ka daawatay dhaqtar ka hadlaya xaaladdaasi.
“Maan fahamsaneyn waxa uu yahay Autism-ka, nolosheyda ma aan
arkin qof la nool xaaladdaasi, habeenkaasi markaan fahmay waxaan ooynayay
wakhti fara badan” ayey
tiri.
Hooyo Saamiya, caqabadaha ay la kulanto waxaa kamid ah
in magacyo kala duwan loogu yeero wiilkeeda Ismaaciil, dadka qaar ayaa
ugu yeera “Gabadha heysata wiilka xanuunsan”.
Haashim Ducaale, ayaa sheegay in caqabadahaasi looga gudbi
karo in waalidka uu fahmo in carruurta uu Ilaaheey siiyay, iyagana ay
saarantahay masuuliyadooda. Bulshada ayuu ugu baaqay in culeyska ay ka qaadaan
waalidka heysta carruurta la nool xaaladda Autism-ka.
“Mararka qaarkood ilmaha ayaa lagu hayaa guryaha iyadoo laga cararayo cayda dadka”, ayuu sii raaciyay.
“Shaqadaada waa 24 saac marka ilmahaaga uu yahay mid
baahiyaha gaarka ah qaba. Haddii bulshada ama deriska aysan dhihi karin maanta
waa idinka nasineynaa, ma ahan in ay aflagaago u geystaan waalidka”, ayuu
raaciyay.
Ilaa iyo hadda cilmi-ahaan looma ogga sababaha keena xaaladdan,
lama hayo daawo rasmi ah oo lagu dabiibi karo.
Xarunta xakameynta iyo ka hortaga xanuunada Mareykanka ee
CDC ayaa sheegtay in qiyaastii boqolkiiba hal qof uu la noolyahay xaaladda
Autism-ka bulshada caalamka oo dhan, taas oo ka dhigan in 75 milyan oo qof ay
la noolyihiin xalaadda Autism-ka.
Hassan Istiila, Hiiraan Online
[email protected]
