Talaado,Janaayo
, 17, 2017 (HOL) –Arday deeq waxbarasho ka heshay wadanka Itoobiya ayaa maanta
u anbobaxay, waxaana shalay saafaradda Itoobiya ku leedahay magaalada Hargeysa
gudoonsiisay wasaaradda waxbarashada Fiisayaashii paaspoorada Ardayda.
Masuul
u hadlayey safaaradda Itoobiya ayaa ka raali galiyey ardayda habsanka ka
habsaameen dal ku galkii ay ku gali lahaayeen Itoobiya, waxaanay sheegeen in
labadaasi bilood ee ay habsaameen ku wargaliyeen jaamacadihii ay galayeen si
duruustii dhaaftay ardayda loogu fududeeyo oo wakhti gaar ah duruustaasi loo
siin lahaa.
Ardaydan
deeqda waxbarasho heshay oo dhamayd 120 arday ayaa habsanka yimid awgeed waxa
iskugu soo hadhay lixdan Arday, waxaanay toos u gali doonaan jaamacadihii lagu
kala qoray, waxaana ardaydan loogu deeqay waxbarasho kala duwan sida
Caafimaadka, Beeraha iyo Macalinimadda.
Safaaradda
Itoobiya ayaa sheegtay in deeqdan waxbarasho ugu deeqday dawlad deegaanka
Soomaalida Itoobiya, isla markaana fursad fiican u tahay in ardaydu aanay ka
fogaan wadankoodda oo mar kasta soo booqan karaan.
“120
Arday bay ahaayeen sidii ay u rifmayeen oo ay kolba u cadhoonayeen markii ay
raagtay Fiisihii ayey lixdan ku soo hadheen, waxaanay ardaydani ku kala qoran
yihiin Jaamacadaha Jig-jiga, Qarbotaharay, iyo Goday, waxay iskugu jirtay
deeqdaasi waxbarasho caafimaad, Farsamadda gacanta, Beeraha, macalinimada “
ayuu yidhi masuul u hadlayey wasaaradda waxbarashadda.
Sarkaal
ka socda safaaradda Itoobiya qaybteedda laanta socdaalka Mr: Moolaali ayaa
raali galin ka bixiyey habsanka ardayda ku dhacay ee dhankoodda ahaa, waxaa
kale oo uu ka sheekeeyey xidhiidhka wanaagsan ee Itoobiya iyo Somaliland ka
dhexeeya, waxaanu aad ugu dheeraaday in ay jiraan dad aan ogoleen xidhiidhka
labadda wadan ka jiro, waxaanu usoo jeediyey labadda wadanka inay iska ilaaliyaan
wixii carqalad ku keeni kara xidhiidhka saaxiibtinimo ee labadda wadan.
Ugu
horeyn sarkaalkan Safaaradda Itoobiya ka socda ee Fiisayaasha u gudoonsiiyey
ardayda iyo wasaaradda waxbarashada waxa ka mid ahaa hadaladiisii “ labadda
bilood ee ay habsaantay fiisayaashii oo dhankayaga ah raali baan ka siinaynaa
ardayda, hadda ka hor Passporka Ardayda halkan ayaa lagu bixin jiray balse amar
xaga sare ka yimid ayaa sababtay in aan anagu idin siinno, maadama oo
gobolo badan aad ka kala timaadeen, wakhtigii loogu talo galay aanad helin oo
xagayaga habsan ka noqoteen raali galin baan idinka siinaynaa, waxa kale oo aan
idin hambalyaynaa xukuumada dawlad degaanka Soomaalida Itoobiya ayaa idin
siisay, maaha fursaddii kowaad ee waxa jiray arday kale oo sidan oo kale deeqo
waxbarasho loo siiyey waana fursadii labaad ee sanadkan 2016 arday heshay deeq
waxbarasho, waxa kale oo idin sheegayaa inaad meel dhow ka hesheen deeqdan
waxbarasho ,kuwii idinka horeeyey meelo fog fog ayaa lagu qoray”.
Sarkaalkan
waxa uu sharaxaad ka bixiyey xidhiidhka ka dhexeeya Somaliland iyo Itoobiya oo
uu sheegay in waxbarasho uun ahayn ee ay ku jirto ganacsiga, amniga oo la wada
ilaaliyo, waxa kale oo uu sheegay in safaaraddii ugu horeeyey ee Hargeysa la
keena noqotay Itoobiya, diyaaradii ugu horeysa Hargeysa timaado taas oo ah
xidhiidhka walaaltinimo ee ka dhexeeya labadda wadan.
Waxaanu
intaas ku daray “anagoo shacabka xidhiidhkeedda ilaalinaya diyaaradayaddu
iyadoo buuxsamin ayaanu laba jeer ku soo noqonayaa, waana xidhiidhka wanaagsan
ee inaga dhexeeya, waxa kale oo jirta in dekadda Berbera isticmaasho taasina
waxay cadaynaysa in fursad fiican ka dhalan karto oo reer Somaliland ka heli
doonaan anagu aanu ka heli doonno, mida kale amniga labadda wadan aaad
bay u wada shaqeyaan oo xidhiidh fiican ba ka dhexeeya, Waxa arrimahaasi
inoo cadaynaysaa in Somaliland Itoobiya la’aanteed noolaan Karin, Itoobiyana
Somaliland la’aanteed noolaaan Karin, Somaliland iyo Itoobiya xidhiidhkoodda
intaas oo kaliya kuma eeka, waa dad is wada dhex galay oo is guursaday oo qoys
oo kale ah, maaha uun labada dal oo jaar ah ee waa dad walaalo ah, lagaa
yaabo in xidhiidhka quruxda badan inay dalal kale ka xun yihiin ama si
khaldan farogalin u samayn karaan kuwaas oo ka xumaan kara labadda wadan ee
xidhiidhka wanaagsan, marka wixii caqabad keenaya waa inaynu ka hor tagnaa,
kuwo xidhiidhkeena ka xunna aynu ka foojignaano oo aanu iska ilaalino, waxa
kale oo aan leeyahay Ardayda markaad soo qalin jabisaan waa inaad noqotaan
Buundaddii isku xidhi lahayd labadda wadan, waa inaad sii xoojisaan labadda
wadan xidhiidhkooda inaad ka shaqaysaan”
Agaasimaha
tacliinta sare ee Somaliland ayaa isna sheegay in xidhiidhka labada wadan yahay
mid wanaagsan, isla markaana shacabka Somaliland yihiin dad abaal galla,
waxaanu tusaale usoo qaatay in markii shacabkani qaxay ay u qaxeen wadanka
Itoobiya oo lagu soo dhoweeyey.
Waxa
kale oo uu xusay in Somaliland iyo Itoobiya waligood ahaayeen dad walaalo ah oo
jaar ah oo danahoogu ka wada dhexeeyaan, waxaanu yidhi “waa kooxdii labaad ee
sanadkan aanu dirnay, ardaydii ugu sareeyey Somaliland qorshahayagu waxa weeyi
sanadaha soo socda inaanu kordhino ardayda deeqa waxbarasho helaysa, Itoobiya
oo kale maaha ee wadamo kale badana way inoogu deeqi doonaan oo waxa inala
joogaan Jaamacada Carabta way inoo soo balanqaaday.”
Agaasimuhu
isagoo u mahad naqaya waxa uu yidhi “waxaanu nahay rag abaal celin kara,
barigii aanu qaxnay waxaanu u qaxnay waxay ahayd Itoobiya oo si fiican noo soo
dhoweysya, waxaa uu safiirku ka sheekeeyeyna waa wax jira xidhiidhka labadda
wadanka waa mid mar walba sii fiicnaanaya”
