3/18/2024
Today from Hiiraan Online:  _
Wararka Maanta- Arbaco, Jan 2 , 2013
Xildhibaanno ka tirsan Baarlamaanka Soomaaliya oo ka Qayb-galay kulan uu Xisbi Mucaarad ah ku qabtay Muqdisho


Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Xisbiga Nabadda iyo Dimuqraadiyadda oo ah xisbi mucaarad ah ayaa maanta ku qabtay Muqdisho kulan ay ka qayb-galeen xildihbaanno ka tirsan baalamaanka Soomaaliya, iyadoo ay ka qayb-galeen kulankaas madaxda xisbiyada kale ee dalka ka jira.

Xoghayaha guud ee xisbiga Nabada iyo Dimoqraadiyadda (SPDU), C/salaan Maxamed Siyaad oo hadal ku furay kulanka ayaa ka sheekeeyay marxaladdii uu soo maray xisbiga, isagoo xusay in xisbigan lagu aasaasay sannadkii 2010 magaalada Bermingham oo dalka Ingiriisa isla markaana loo soo raray Muqdisho sannadkii 2011-kii.

“Qaab-dhismeedka xisbiga waa gole heer Qaran, wuxuuna ka kooban yahay hoggaan leh gole dhexe iyo guddi fulin, wuxuuna leeyahay laamo heer gobol iyo heer degmo ah, SPDU maaha xisbi qabiil iyo xisbi goboleed waa xisbi ay ku jiraan dadka Soomaaliyeed oo dhan, kuna shaqeeya mabaadii’ u gaar ah oo ku dhisan nabad, caddaalad iyo horumar, ma ahan xisbi hubeysan balse waa mucaarad u taagan wax toosin,” ayuu yiri xoghayaha guud ee SPDU.


Xildhibaan Maxamed Cumar Dalxa oo ka mid ahaa xildhibaannadii ka qayb-galay kulanka ayaa sheegay inuu ku faraxsan yahay ka qayb-galka kulanka, wuxuuna xusay in xisbiga SPDU uu ka mid yahay xisbiyadii ugu horreeyay ee dalka ka bilaabay dhaqdhaqaaq siyaasadeed iyo isbaheysiyo aan hubeysaneyn oo ujeeddadoodu tahay in wax la toosiyo, talada dalkana laga wada tashado.

“Madaxweynaha hadda xilka haya wuxuu kasoo jeeda isbaheysiga uu xisbiga SPDU ka tirsan yahay, waxaana ka dalbaneynaa inuu kasoo baxo balan-qaadkiisii ahaa inuu axsaabta siyaasadeed ee dalka siinayo muhiimad gaar ah, maadaama lasoo wada hal-gamay, haddii laga waayo inuu qabto wuxuu shalay ballan-qaaday in la mucaarado oo la tusiyo qaladaadkiisa,” ayuu yiri Prof. Dalxa.

Sidoo kale, xildhibaanad Khadiijo Maxamed Diiriye oo iyaduna ka hadashay kulanka ayaa tiri: “Haddii lagu yiraahdo shaatigaaga toosiso ama waxaas ayaa kaa qaldan  macnaheedu ma ahan in cadow lagugu yahay ee adigaa lagu toosinayaa si aad isku saxdo, marka mucaarad aan hubeysnayn hadduusan jirin dowladnimo fiican lama gaarayo, sababtoo ah mucaaradka meesha ay wax ka qaloocan yihiin ayuu farta ku fiiqaa.”


Ubax Tahliil oo guddoomiye u ah garab ka mid ah garabyada uu u kala jabay ururka haweenka Qaranka Soomaaliyed oo halkaas ka hadashay ayaa xustay inay wanaagsan yihiin xisbiyada siyaasadeed ee dalka ka abuurmaya iyadoo aad u soo dhaweysay in xukunka lagu raadiyo hab ku dhisan xisbiyo iyadoo codka dadweynaha lagu raadinayo si nabad ah.

“Xisbiyada dalka ka abuurmaya haweenku waa ku yar yihiin, waxaan kula talinayaa inay haweenka siiyaan 50% xubnaha xisbiyada maadaama ay dumarku kaalin hore kaga jiraan nabadeynta iyo xasilinta dalka,” ayay Ubax Tahliil hadalkeeda raacisay.

Guddoomiyaha Xisbiga SPDU, C/llaahi Sheekh Xasan oo ugu dambeynti ka hadlay munaasabadda ayaa hambalyo ku aaddan sanadka cusub ee 2013-ka u diray ciidamada dowlada Soomaaliya iyo kuwa AMISOM, wuxuuna dowlada ka dalbaday inay ciidamada AMISOM ay ku darto diiwaanka taariikhda Soomaaliya.

“Waxaan ka digeynaa ciidamada aan ka tirsaneyn booliska, nabad-suigidda iyo milateriga ee xukuumaddu sheegtay in loo sameeynayo sugida amniga Muqdisho, maxaa yeelay dastuurku ma qorna inay jiraan ciidmmo ka duwan kuwa dowaldda ee la yaqaan, waxaa qabnaa taas bedelkeed sare loo qaado tayadaa ciidamada booliska iyo nabad-sugidda dowladda,” ayuu yiri C/llaahi Sheekh Xasan.


Guddoomiyaha xisbiga nabada iyo dimoqraadiyada ayaa ku amaanay golaha wasiirada ee lagu dhisay nidaamka shanta beelood oo siman xilli dowladdu ay ku dhisan tahay nidaamka 4.5, sidoo kale baarlamaanka ayuu isagana ku ammaanay sida ay dib ugu celiyeen miisaaniyadda ayna u ansixiyeen markii laga soo bedelay waxyaabihii ay ka doodayeen.

“Waxyaabaha dhaliisha ah ee weli miisaaniyada nooga muuqda waxaa ka mid ah sida loo yareeyay lacagaha loo qoondeeyey adeegyada bulshada sida waxbaarshada, caafimaadka, biyaha iyo nadaafada, waxaana haboonaan lahayd in adeegyadaas dhaqaale badan lagu bixiyo maadaama aad loogu baahan yahay,” ayuu hadalkiisa ku soo gabgabeeyay guddoomiyaha SPDU.






Maxamed Xaaji Xuseen, Hiiraan Online
[email protected]
Muqdisho, Soomaaliya













Click here
1/2/2013 11:51 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta kula kulmay magaalada Khartuum ee xarunta dalka Suudaan madaxweynaha Suudaan, Cumar Xasan Al-Bashiir, iyagoo kawada hadlay arrimo ay ka mid yihiin lacago ay dowladda Suudaan u daabacday Soomaaliya iyo arrimo ay ka mid yihiin waxbarashada.

1/2/2013 11:17 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Madaxweynihii hore ee Puntland Jen. Maxamuud Muuse Xirsi (Cadde) oo dhowaan dalka dib ugu soo laabtay, dhowrkii maalmood ee ugu danbeeyeyna booqasho ku marayey qaar kamid ah magaalooyinka waaweyn ee Puntland, ayaa maanta gaarey magaalada Gaalkacayo ee xarunta gobolka Mudug.

1/2/2013 8:15 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Xukuumadda Kenya ayaa ku eedeysay askar horay uga tirsanaan jiray ciidamada dowladda Soomaaliya inay ka dambeeyaan falaka ammaan-darro ee ka taagan degmada Gaarisa ee xarunta gobolka Waqooyi-bari ee dalka Kenya.

1/2/2013 7:51 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Maamulka gobolka Banaadir ayaa ka dalbaday ganacsatada Soomaaliyeed ee gudaha ku sugan iyo Qurbo-joogta Soomaalida ah ee dibadaha ku nool inay qayb ka qaataan dib u dhiska golaha murtida iyo madadaalada Muqdisho (National Theater).

1/2/2013 7:44 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Qof rayid ah ayaa maanta lagu dilay suuqa weyn ee balcadka gaar ahaan nawaaxiga dahablaha oo ah goob aad u mashquul badan, iyadoona aan ilaa imika aan la garanayn cidda ka danbeeysay dilkaasi.

1/2/2013 7:32 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Madaxweynaha Somaliland, Axmed Maxamed Maxamuud Siillaanyo iyo xubno golihiisa wasiiradda ah, ayaa saaka booqday askartii shalay dhaawacu ka soo gaadhay shilkii baabuur ee ka dhacay duleedka bari ee magaaladda Hargeysa.

1/2/2013 7:29 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Maxkamad ku taalla dalka Itoobiya ayaa la horgeeyay 10-qof oo loo haysto argagaxisonimo iyo inay xiriir dhowr la leeyihiin Xarakada Al-shabaab ee ka dagaalanta gudaha Soomaaliya.

1/2/2013 7:21 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Hay'adda wadaniga ah ee Horn for Relief and Development (HRD) oo kaashanaysa haya'daha ILO iyo IIDA ayaa Muqdisho ku qabtay maanta oo Arbaco ah dood-wadaag ku saabsan horumarinta ganacsiga haweenka Soomaaliyeed, iyadoo doodda goob-joog ka ahaayeen xubno ka kala socday ururrada bulshada rayidka ah, dowladda iyo shirkadaha gaarka loo leeyahay.

1/2/2013 6:23 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Maamulka gobolka Banaadir ayaa maanta iska fogeeyay in ruux isku dayay inuu dilo guddoomiyaha gobolka Banaadir ahna duqa Muqdisho uu ka tirsanaa shaqaalahooda, iyadoo maamulku uu sheegay in ruuxaas uu ka mid ahaa darawallo la shaqeyn jiray agaasimaha guud ee dowladda hoose.

1/2/2013 6:02 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Wasiirka gaashaandhigga Soomaaliya, C/xakiin Maxamuud Fiqi iyo wafdi uu hoggaaminayo ayaa gaaray maanta magaalada Baydhabo ee xarunta gobolka Bay, isagoo halkaas kulammo kula leh mas'uuliyiinta maamulka iyo saraakiisha ciidamada dowladda.

1/2/2013 12:09 AM EST
Arbaco, Jannaayo 02, 2013 (HOL) — Soomaalida ku nool gobolka Minnesota ee dalka Mareykanka ayaa la sheegay inay laba jibaarmeen 12-kii sano ee lasoo dhaafay, sida ay shaacisay hay’ad lagu magacaabo Minnesota 2020 oo baaritaan ku sameysay tirada iyo dhaqaalaha Soomaalida ku nool gobolkaas.